Kamus Dewan edisi keempat (2007), santun bermaksud “halus, beradap, sopan.”
Manakala kesopanan didefinisikan sebagai “perihal (sifat dsb) santun,
kesopanan, kehalusan (budi bahasa atau budi pekerti).”
Tokoh-tokoh dunia dan tempatan mempunyai
takrifan masing-masing berkenaan dengan konsep kesantunan. Berikut merupakan
beberapa konsep kesantunan dari perspektif tokoh tempatan dan dunia:
Asmah Haji Omar (2000)
- Kesantunan berbahasa ialah penggunaan bahasa sehari-hari yang tidak menimbulkan kegusaran, kemarahan dan rasa tersinggung daripada pihak pendengar.
Geofrey Leech (1983)
- Kesantunan berupa perlakuan yang mewujudkan dan mengekalkan pengiktirafan diri dalam sesuatu interaksi sosial.
- “Kesopanan bukan Cuma khusus bermakna ‘berbaik-baik’ sahaja tetapi adalah penjalin tersirat tetapi penting yang menjalinkan PK (Prinsip Kerjasama) dengan masalah bagaimana mempertalikan maksud dengan kuasa.” (Leech, 1983)
- Ungkapan Leech diatas bermaksud kesantunan bukan sekadar bermaksud berbaik-baik sahaja tetapi yang penting adalah menjalinkan prinsip kerjasama dengan menghubungkannya dengan maksud dan kuasa.
Lakoff (1975)
- Kesantunan diinterpretasikan sebagai perlakuan yang mengurangkan pergeseran dalam sesuatu interaksi.
Watts et al. (1992)
- Kesantunan ialah perlakuan bahasa yang digunakan untuk mengekalkan keseimbangan hubungan interpersonal dalam kumpulan sosial.
- Beliau menganggap keupayaan untuk mengelakkan konflik bergantung kepada sosiobudaya sesuatu masyarakat.
Fraser dan Nolan (1981)
- Kesantunan itu berlaku apabila kontrak perbualan digunakan oleh penutur dan pendengar sebagai usaha untuk mengekalkan komunikasi yang harmoni tanpa menimbulkan sebarang konflik.
Brown dan Levinson (1987)
- Kesantunan dikaitkan sebagai usaha untuk mengurangkan Tindakan Ancaman Muka (TAM) kepada pendengar.
- Kesantunan memainkan memperbaiki ancaman muka pada penutur bagi mewujudkan keramahan dan kehormatan kepada tetamu.
Bayraktaroglu (1997)
- Kesantunan itu merupakan perlakuan yang diamalkan untuk membina persefahaman bagi mengelakkan ancaman dan ketegangan yang boleh menyebabkan hubungan mereka yang terbabit dalam perbualan menjadi renggang.
Sumber:
|
 1.
Noriati A. Rashid. (2007).
Kesantunan Orang Melayu dalam Majlis
Pertunangan (edisi kedua). Tanjong Malim: Universiti Pendidikan Sultan
Idris. |
2. Geofrey
Leech. (1983). Prinsip Pragmatik.
(Azhar M. Simin, Penterjemah). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
|
|
3. Kerangka
Teoritis Kesantunan. http://studentsrepo.um.edu.my/2057/6/BAB_3.pdf.
|
